باشگاه کوهنوردی، کوهپیمایی، غارنوردی و دره نوردی قاجر قروه کردستان

کوه دماوند به عنوان مرتفعترین کوه ایران با ارتفاع ۵۶۷۱ متر (منابع جدید ارتفاع کوه را با اندازه گیری های GPS 5611 متر نقل نموده اند)از سطح آبهای آزاد و ۵۶۳۶ متر از سطح دریای خزر, واقع در استان مازندران و بخش لاریجان است که در ۷۰ کیلومتری خط مستقیم از تهران, ۸۵ کیلومتری از آمل, ۶۵ کیلومتری از سواحل خزر و ۹ کیلومتری از آبادی رینه قرار دارد.
گزارش را در ادامه مطلب بخوانید….

موقعیت جغرافیایی این کوه عبارتست از: 
52 درجه, ۶ دقیقه و ۴۸ ثانیه طول شرقی
۳۵ درجه, ۴۶ دقیقه و ۳۵ ثانیه عرض شمالی
دماوند یک کوه آتشفشانی مطبق استکه عمدتاً دردوران چهارم زمین‌شناسی موسوم به دوران هولوسینتشکیل شده و نسبتاً جوان است. فعالیت‌های آتش‌فشانی این کوه محدود به تصعید گازهای گوگردی است.
آخرین فعالیت‌های آتشفشانی این کوه مربوط به ۳۸۵۰۰ سال قبل بوده‌است. دامنه کوه بوسیله جریانهای گدازه‌های متعدد که از قله یا ازمخروطهای فرعی سرازیر شده اند پوشیده شده است.
برغم ارتفاع ۵۶۷۱ متری دماوند از سطح دریا دهانه آتشفشان این کوه از زمینهای اطراف ۱۶۰۰ متر تا ۲۰۰۰ متراست. مخروط آن منظم و روی کوههای فراسایش یافته‌ای که در حدود ۳۵۰۰ متر از سطح دریاارتفاع دارند واقع است.
کوهنوردی در دماوند
در زمان‌های قدیم عده‌ای خود را به قله دماوندرسانیده بودند. ناصر خسرو در سفرنامه‌اش نوشته‌است که گویند بر سر دماوند چاهی‌است که نوشادر و کبریت (گوگرد) از آن گیرند. (ناصرخسرو، سفرنامه ۴) صاحب آثار البلاد و اخبار العباد با نقل قولی دست دوم می‌گوید که عده‌ای از اهالی آن نواحی می‌گفته‌اند که در طی پنج روز و پنج شب به قله‌ دماوندرسیده‌اند و قله آنرامسطحبامساحتصدجریبیافته‌اند گرچه از دور به مخروط می‌ماند. (قزوینی آثار البلاد و اخبار العباد – بخش ۱۷ از ۳۱ در نسخه برخط) اولین صعود موفقیت‌آمیز اروپائیان به قله دماونددرسال۱۸۳۷ توسط تیلر تامسن صورت گرفته‌است. (غلامحسین  جلد اول، چاپ سوم ۱۳۸۱، ص ۹۹)
همچنین نخستین صعود مستند ایرانی به این قله، به سال ۱۸۵۷ باز می‌گردد که تیم سرهنگ محمدصادق‌خان قاجار ارتفاع آن را ۶۶۱۳ذرع تعیین نمود. (شیرآقایی، روزنامه اعتماد)

مسیرهای صعود
دماوند دارای ۱۶ مسیر صعود ثبت شده می باشد که عبارتند از:
۱- شمالی (یال دبی سل)مسیر صعود این جبهه از میان دو یخچال سیوله (سمت راست) و دوبی سل (سمت چپ) صورت می‌گیرد. این مسیر دارای دو جانپناه در ارتفاع‌های ۳۸۰۰ متر و ۴۸۰۰ متر است۲- جنوبی (مسیر گوسفند سرا) ۳- شرقی (یال ملارد) ۴- غربی (یال سیمرغ) ۵- شمال شرقی (تخت فریدون) ۶- شمال غربی (یال داغ) ۷- جنوب شرقی (یال ملاخوران) ۸- جنوب غربی (یال معدن) ۹- جنوب جنوب شرقی (یال وزمین چال) ۱۰- شمال جنوب شرقی (یال ملارد)۱۱- جنوب شمال شرقی (یال یخار) ۱۲- شمال شمال شرقی (یال اس) ۱۳- شمال شمال غربی (یال جان پناهها) ۱۴- جنوب شمال غربی (یال ورارو) ۱۵- شمال جنوب غربی (یال چال چال) ۱۶- جنوب جنوب غربی (یال آسپرین سر)
آسانترین این مسیرها جبهه جنوبی است. سه مسیر پر طرفدار دماوند جبهه شمالی، جنوبی و شمال شرقی در نزدیکی روستاها قرار گرفته‌اند و همچنین همگی دارای جان‌پناه در میان راه هستند.
اما قرار گیری دماوند در کنار دشت و سد لار موجب گردیده وزش بادهای غربی این کوه همواره زمستانها سختی را پیش روی کوهنوردان قرار دهد از اینرو صعودهایی که در این فصل صورت میگیرد همواره مورد توجه کوهنوردان داخلی و بعضا خارجی که با دماوند آشنایی دارند قرار میگیرد.
صعود سراسری زمستانه در بهمن ۹۰ نیز بر همین اساس برنامه ریزی و اجرا گردید.
حضور ۲۱۰ کوهنورد ایرانی از ۲۹ استان، ۹ کوهنورد خارجی از کشورهای اسپانیا (۴ نفر)، ارمنستان ( ۳ نفر)، آدربایجان و ترکیه (هر کدام یکنفر) و همچنین کوهنودانی از سازمانهای هلال احمر، کارگران، ارتش، سپاه پاسداران بر رونق این صعود که بیشتر جنبه جشنواره را داشت افزوده بود (لازم به ذکر است ۵ کوهنورد از ترکیه، ۴ کوهنورد از آذربایجان  و ۱۹ کوهنورد روس نیز به رغم تهیه بلیط چند روز به آغاز صعود با بهانه ناامنی تهران از سفر به کشورمان سر باز زدند).
ثبت نام صعود بعد از ظهر روز ۶ بهمن در قرارگاه کوهنوردی پلور صورت گرفت که همراه با ثبت نام ۲۱۰ کوهنورد ایرانی شامل ۳۲ زن و ۱۷۸ مرد بود. آئین افتتاحیه در روز جمعه ۷ بهمن ماه از ساعت ۸.۳۰ دقیقه در سالن سنگنورد زنده یاد حامد گلکار در قرارگاه پلور آغاز و پس از اعطای کلنگ صعود، مزین به پرچم ایران به سرپرست صعود رسما کوهنوردان با خودرو هایی که از پیش در نظرگرفته شده بود راهی ابتدای جاده گوسفندسرا شدند.
به رغم پیش بینی خرابی هوا از روز شنبه ۸ بهمن که همراه با بورانی زودرس بود ۱۹۵ کوهنورد در چادرهای خود در کمپ گوسفندسرا مستقر گردیدند و سایرین به پلور بازگشتند.
صبح روز ۸ بهمن کوهنوردان در گروههای مختلف، هر یک به همراه سرپرستان از پیش تعیین شده راهی بارگاه سوم گردیدند که در مجموع ۱۶۵ کوهنورد خود را به بارگاه رسانده، سایرین بدلیل خرابی و سرمای هوا و البته عده ای بدلیل نامناسب بودن لوازم و تجهیزات به پلور بازگشتند.
بارش برف و باد شدید که از نیمه های روز تا شب هنگام ادامه داشت و احتمال لغو برنامه را افزایش میداد و بر همین اساس سرپرست صعود بسیاری از افراد دارای تجهیزات ضعیفتر را از صعود روز یکشنبه بازداشت وحدود ۹۵ کوهنورد را راهی قله نموده، سایرین از جمله ۴ کوهنورد اسپانیایی و کوهنورد زن ترکیه ای را به گوسفندسرا و پلور بازگرداند.
تیم قله ساعت ۷.۳۰ دقیقه صبح و با باز شدن هوا و کاسته شدن از سرما و به نیت صعود و بازگشت به بارگاه سوم راهی بالا شدند. نخستین تیم ساعت ۱۱.۳۰ آبشار یخی را پشت سر نهاد و بمرور برخی کوهنوردان بدلیل خستگی، کم خوابی، باد و سرمای زیاد و البته برخی نیز بخاطر ارتفاع زدگی به بارگاه سوم بازگشتند. در نهایت تیم نخست شامل ۳۵ کوهنورد از جمله سه کوهنورد ارمنستان، یک کوهنورد از کشور آذربایجان و ۶ کوهنورد زن در ساعت ۱۴.۱۵ دقیقه خود را به قله رساند. نفرات برای گریز از باد سرد دماوند به کاسه قله پناه بردند تا سایرین نیز بمرور خود را بر فراز آتشفشان خاموش اما دود گوگرد گرفته دماوند برسانند. آخرین نفرات گروه نیز پس از بازگشت گروه نخست، در ساعت ۱۶.۳۰ به قله رسیده و بلافاصله در پی نخستین نفرات قله را ترک نمودند تا پیش از غروب کلیه نفرات در بارگاه سوم مستقر گردند. بر اساس آخرین آمار صورت گرفته ۶۹ نفر موفق به صعود قله شدند که گمان میرود بالاترین آمار صعود تیمی در زمستان از جبهه جنوبی باشد (لازم به ذکر است در صعود زمستانی سال ۷۸ تعداد ۱۴۰ کوهنورد از ۴ جبهه موفق به صعود قله شده بودند که تعداد ۶۰ نفر آن از مسیر جنوبی به این مهم نائل گردیدند).
سرانجام صبح روز دوشنبه ۱۰ بهمن ماه تمامی نفرات حاضر در صعود، پس از تخلیه بارگاه سوم، راهی گوسفند سرا و در نهایت پلور شده و در ساعت ۱۴ آخرین گروه منطقه را ترک نموده به قرارگاه بازگشتند تا خوشبختانه کلیه نفرات در سلامت به استانها، شهرها و کوهنوردان خارجی به کشورخود بازگردند.
نکات قابل ذکر برنامه:
– این صعود به نام سردار شهید حاج حسن تهرانی مقدم و شهیدای غدیر که در حادثه انفجار موشکی جنوب تهران به شهادت رسیده بودند نامگذاری گردیده بود. یادشان گرامی.
– امداد و نجات برنامه بر عهده تیمی ۲۴ نفره از امدادگران و کوهنوردان جمعیت هلال احمر بود که به حق با تمامی توان در خدمت صعود بودند. از یکایک این عزیزان سپاسگذاریم.
– در مجموع دو مورد سرمازدگی از ناحیه دست و پا، یک مورد سقوط و آسیب پا و یک مورد پیچیدگی پا و یک مورد زمین خوردن از اسکی (کوهنوردی از اسپانیا) در برنامه به ثبت رسید که حادثه دیدگان توسط نیروهای امدادی مداوا و از منطقه تخلیه گردیدند.
– بخشداری لاریجان، راهداری امامزاده هاشم، هلال احمر مازندران، پلیس راه و شورای شهر رینه کمال همکاری را در برنامه صورت دادند که جای قدردانی دارد.
– در مراسم افتتاحیه از چند راهنمای محلی دماوند قدردانی گردید:
حمزه بایه ساکن رینه، راهنمای مسیر جنوبی
حسن فرامرزپور ساکن رینه، راهنمای جنوبی
علی صالحی ساکن ناندل، راهنمای شمالی
ماشاله صالحی ساکن ناندل، راهنمای شمالی
– مسئولین کارگروه پناهگاهها و قرارگاه پلور در حد توانشان امکانات اقامتی و رفت و آمد را برای راحتی حال کوهنوردان فراهم نمودند که از ایشان سپاسگذاریم.
– سایر همکاران در اجرای صعود: آقایان
دکتر احمدرضاشجیعی قائم مقام جمعیت هلال احمر
ابوالفضل عظیمی مسئول کارگروه پیشکسوتان
هادی صابری دبیر فدراسیون و همکاران دبیرخانه
ساریخانی مسئول کارگروه پناهگاهها
محمد فهیمی مسئول روابط بین الملل فدراسیون
حسین رضایی و همکاران روابط عمومی فدراسیون (محمد آفرین زاد، رضا سلطانی، داود مرادی)
محمد گودرزی مسئول اموال و انباردار فدراسیون
و سرکارخانم گرجی نایب رئیس بخش بانوان
– به رغم تذکرات پیاپی مبنی بر رعایت اصول زیست محیطی متاسفانه کوهنوردان در مدت اقامت خود در بارگاه سوم موجب نارضایتی مسئولین بارگاه را فراهم آورده، در پایان صعود ساعتها زمان برای تمیز کردن رد ایشان صرف گردید.
– درگذشت کوهنوری از استان مرکزی در جبهه غربی و در فاصله دو روز مانده به صعود و ارتفاع زدگی کوهنوردی دیگر از استان مرکزی و انتقال ایشان از بارگاه سوم به گوسفندسرا در روز آغاز صعود، بخشی از صعودسراسری را تحت الشعاع قرار داده بود.
و اما عوامل اجرایی برنامه:
– حمیدرضا اولنج؛ سرپرست صعود
– جلال چشمه قصابانی؛ مسئول فنی صعود
– دکتر مقدسی؛ مسئول امداد و نجات
– حمید علیا؛ هماهنگی تیم امداد
– شیوا فارسی؛ سرپرست تیم بانوان
– رضوان سلماسی؛ مسئول فنی تیم بانوان
– رضا ایاز؛ مسئول هماهنگی قرارگاه پلور
– حمید باقرپور؛ مسئول هماهنگی بارگاه سوم
– مهدی سهیل فرید؛ مسئول ثبت نام
– عباس رنجبری؛ تدارکات
– مجید درودگر؛ سرپرست کوهنوردان خارجی
– بیت اله سیرایی؛ سرپرست تیم اسکی بازان
– و مربیان همراه تیم: رسول نقوی، محمد جدائیان، محمد فراهانی، محمود هاشمی، ایرج معانی، امید آمحمدی، حسین مقدم، علی ولیزاده، آرمان شهپری، مجتبی نورمحمدی، محمد نصیری، جعفر ناصری و …
با بیان این اصل که صعود زمستانی دماوند کاری بود گروهی،از هرآنکه بی ادعا یاریمان داد و نامش از قلم افتاد سپاسگذاریم.