باشگاه قاجر قروه کردستان
کوهنوردی، کوهپیمایی، غارنوردی و دره نوردی

کوه کولاوا با ارتفاع ۲۴۰۰ متر در جنوب غربی قروه قرار دارد. بنابرگفته  قدمای این شهر، سه غار در این کوه وجود دارد که تا کنون یکی از غارها بوسیله دو کوهنورد گروه قاجر(طیب صالحی و داریوش الهیاری) در سال ۱۳۵۵ کشف شده است . آنان پس از دو سال تحقیق وبررسی و فرودهای متعدد موفق شدند، تا دهانه شرقی این غار را کشف نمایند.

این گزارش عینا از متن اصلی آورده شده است:

گزارش پیمایش غار کولاوا

برش غار عمودی که در مورخه ۱۳۵۵/۶/۲۱ توسط ۲ نفر از کوهنوردان قاجر قروه آقایان طیب صالحی و داریوش الهیاری پس از ۱۰ روز خاکبرداری کشف و طی نامه شماره ۷۷۷-۲۷/۶/۵۵ به فدراسیون محترم کوهنوردی ایران گزارش گردید.

ریاست محترم تشکیلات ورزش شهرستان قروه

شماره نامه ۷۶۸

تاریخ گزارش۱۳۵۵/۶/۲۳

احتراما به استحضار می رساند پس از ۲ سال تحقیق و جستجو پیرامون غار افسانه ای کولاوا و با راهنمایی پیرمردها و اشخاص مسن که داستانها و وقابع تاریخی را به صورت نقل قول و روایت از گذشتگان بیاد داشتند، موفق شدیم پس از ۱۰ روز خاکبرداری در دامنه شرقی کوه کولاوا دهانه غار قدیمی آنرا که در زبان عامیانه ترکی به اوغان لرزغه سی (زاغه افغانها) مشهور است، پیدا کنیم ( طیب صالحی و داریوش الهیاری) روز یکشنبه ۱۳۵۵/۶/۲۱ با تجهیزات و وسایل ایمنی لازم ساعت ۷ صبح بدرون غار رفتیم پس از عبور از شکافهای عمیق و خطرناک و راههای باریک و پرپیچ وخم به چندین اسکلت استخوانی انسان که چند نمونه آن نیز الان در اداره تربیت بدنی موجود است، دست یافتیم.

غار کولاوا از نوع غارهای آهکی است و ستونهای کوچک و بزرگ استلاکتیک و استلاکمیت در آن بسیار به چشم می خورد. پس از عبور از روزنه بسیار باریک که رفت و آمد در آن به صورت سینه خیز و بازحمت انجام می شد به مکانی رسیدیم که غار ریزش کرده و راه را بکلی مسدود نموده بود. با اندک کاوش در اطراف غار مانند سایر قسمتها اجساد و استخوان چند نفر دیگر نیز بر جای بود که نمونه هایی از آنها نیز به بیرون غار آورده شد.

طیب صالحی-داریوش الهیاری-قدوس بهرامی-علی حیدر نوربخش-غارنوردان شجاع این سفر پرخطر بودند. 

غار دیو زندان در ۲ کیلومتری ارتفاعات شمال غربی روستای اوریه قرار دارد و روستای اوریه در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی قروه واقع شده است.

این غار عمودی برای اولین بار توسط طیب و ادیب صالحی شناسایی می شود سپس در سال ۱۳۵۵ برای اولین پیمایش می شود و پیمایش کامل این غار در سال ۱۳۶۸ می باشد.

ادیب و طیب صالحی از پدرشان می شنوند که غاری در ارتفاعات اوریه وجود دارد و یک روز که این دو برادر جهت جمع آوری گون به آن مناطق رفته بودند تصادفا دهانه غار را پیدا می کنند و چند سال بعد طیب صالحی همراه داریوش الهیاری به آنجا می روند و طیب با حمایت داریوش برای اولین بار به داخل این غار عمودی وارد می شود سپس طی دو برنامه پیمایش کامل می شود که گزارش آن به شرح ذیل می باشد:

گزارش غار دیوزندان

ساعت ۵ صبح روز سه شنبه ۱۳۶۸/۲/۱۲ به همراهی آقایان کامران اقدامیان- پیمان زارعی- ساسان مودتی- فردین صالحی- مسعود فریدونیان و جواد آئینی به مقصد غار تسخیر ناپذیر دیوزندان که تا این تاریخ هیچ گروه غارنوردی و کوهنوردی موفق به شناسایی آن به علت حالت عمودی بودن آن نشده بودند، روانه شدیم.

«گزارش لحظه به لحظه  فرود به غار عمودی دیوزندان اوریه» 

ساعت ۱۸:۳۰ روز پنجشنبه مورخه۱۳۶۸/۴/۱۵ طبق برنامه تنظیمی و با همکاری مسئولین محترم اداره تربیت بدنی شهرستان قروه  به منظور شناسایی غار افسانه ای دیوزندان بهمراهی ۳ نفر از غارنوردان آقایان فردین صالحی –مسعود فریدونیان و پرویز نویدی به قصد آماده نمودن امکانات فرود در غارعمودی مذکور تا رسیدن سایر غارنوردان عازم روستای اوریه شدیم.

ساعت ۱۳ به کارگاه سوم صعود نمودم که این عمل بسیار مشکل و طاقت فرسا بود دوباره صعود نمودم که به علت خستگی عضلات بازو موفق نشدم.

عاقبت آقای داریوش الهیاری به بیرون غار رفت و به علت کوتاه بودن طناب چاره ای اندیشیدند و بار دیگر با حمایت از دهانه غار و صعود مجدد توانستم به کارگاه سوم و سپس به بیرون غار صعود نمایم ساعت ۲:۳۰ بعد از ظهر بود که تمام دوستان در زیر نور شدید و مستقیم آفتاب بی صبرانه منتظر بودند. لازم می دانم و همین جا از زحمات یکایک دوستان خصوصا مسئولین محترم اداره تربیت بدنی و آقای اکبر رمضانی که موتور برق خود را در اختیار گذاشت تشکر و سپاسگزاری نمایم اگر همکاری لحظه به لحظه برادران نبود هیچگاه ما موفق به این مهم نمی شدیم.

در تاریخ  4 مرداد ۱۳۹۲ آقای آرش یاسمن پور عضو انجمن غارنوردان و غارشناسان شعبه کردستان همراه ۵ نفر از اعضای هیئت و گروه قاجر( طیب صالحی، اسرا مفاخری ، داود مفاخری ، سامان مفاخری ، رحمان مرادیانی ) غار دیوزندان را پیمایش و نقشه برداری نمودند.